موریانه ها
این حشرات به‌طور عمده در مناطق گرمسیری آفریقا، آمریکا، آسیا و استرالیا زندگی می‌کنند و تا عرض‌های جغرافیایی ۵۰ درجه شمالی و جنوبی خط استوا نیز یافت می‌شوند.
در حدود دو هزار گونه مختلف از این حشرات وجود دارد و اگرچه گاهی آن‌ها را مورچگان سفید می‌نامند، این حشرات نه مورچه هستند و نه سفید.
بیشتر موریانه‌ها در جنگل‌ها زندگی می‌کنند و به‌طور عادی از درختان خشک‌شده تغذیه می‌کنند. بااین‌حال گونه‌هایی نیز وجود دارد که به درختان سرپا حمله کرده و برخی نیز محصولات کشاورزی را تهدید می‌کند؛ بنابراین جای تعجب نیست که چوب‌های بکار رفته در ساختمان‌ها، تیرک‌ها و غیره به‌وسیله موریانه‌ها نابود می‌شوند.
این اجسام چوبی در مکان‌های مناسب از دید موریانه‌ها غذا و پناهگاه قلمداد می‌شوند. برای پی بردن به قدرت تخریب موریانه‌ها ذکر این مثال خالی از لطف نیست که نوعی موریانه فوق‌العاده مخرب در استرالیا؛ ماستوترمس Mastotermes darwiniensis هست. حملات این‌گونه به مزارع متروکه خارج شهری باعث تبدیل آن‌ها به تلی از خاک ظرف فقط دو تا سه سال شده است.
اجتماع موریانه‌ها:
موریانه‌ها حشرات اجتماعی هستند، آن‌ها همیشه باهم زندگی می‌کنند و اگرچه تعدادی از آن‌ها تنها چند هزار موریانه دارد، ولی برخی از گونه‌های آن‌ها جوامعی بالغ‌بر چندین میلیون موریانه را دربرمی گیرد.
این تجمع‌ها معمولاً لانه‌هایی به نام لانه موریانه دارند. برخی نیز در بالای درختان و برخی دیگر زیرزمین را ترجیح می‌دهند. تقریباً تمامی آن‌ها بدون استثنا در تاریکی مطلق می‌زایند.
انواع موریانه‌ها:
چهار نوع مختلف موریانه وجود دارد ۱. موریانه زیرزمینی یا ساکن در خاک ۲. موریانه چوب خشک ۳. موریانه چوب‌تر ۴. موریانه کشاورز یا موریانه غیر چوب‌خوار.
در هر مجتمع یک شاه و یک ملکه وجود دارد، ابتدا ملکه فقط چند تخم بیشتر تولید نمی‌کند. این تخم‌ها شکسته شده و موریانه‌های نابالغ که بسیار شبیه موریانه‌های بالغ و کامل می‌باشند، بیرون می‌آیند و شروع به تغذیه و مراقبت از ملکه می‌کنند. این امر باعث می‌شود ملکه رشد کرده و میزان تولید تخم‌ریزی آن بیشتر گردد.
در بسیاری از گونه‌های مناطق گرمسیری اندازه ملکه به بزرگی انگشت یک انسان می‌شود و روزانه هزاران تخم می‌گذارد، درواقع موریانه ملکه بزرگ‌ترین حشره مجتمع است و اغلب ۵۰ سال عمر می‌کند.
در گونه‌های زیرزمینی اکثریت تخم‌ها به موریانه‌های کارگر که نازا بی‌بال و کور هستند تبدیل می‌شوند. مابقی آن‌ها که نازا می‌باشند با تغییر ناگهانی در شکل بدنی به موریانه‌های سرباز تبدیل‌شده تا از مجتمع دفاع کند.
گونه‌های زیرزمینی و غیر زیرزمینی:
چندین وجه تمایز بین گونه‌های زیرزمینی و غیر زیرزمینی وجود دارد.
گونه‌های زیرزمینی برای رشد به رطوبت نیاز دارند آن‌ها دالان‌ها و راهروهای سرپوشیده‌ای از سطح زمین تا چوب که معمولاً بالاتر از پی‌ریزی ساختمان است می‌سازند. وقتی‌که چوب بالاتر از سطح زمین قرار داشته و دستیابی به آن ممکن نباشد این موریانه‌ها به کمک خاک و چوب اقدام به ساخت پل می‌کنند تا به چوب برسند.
در طرف مقابل گونه‌های غیر زیرزمینی در چوب زندگی می‌کنند و هرگز به زمین وارد نمی‌شوند. چوب‌های موردحمله موریانه‌های چوب خشک ممکن است خیلی خشک و حتی فقط ۵ تا ۶ درصد رطوبت داشته باشند. چوب آلات تر و در حال پوسیدگی برای موریانه‌های چوب‌تر مناسب می‌باشند. چوب آلاتی که به‌وسیله هر نوع موریانه موردحمله قرار گیرد نشانه خاصی از خود بروز نمی‌دهد و حتی سوراخ‌هایی که ممکن است در اثر پیشروی موریانه‌ها در سطح چوب به وجود آید به‌سرعت مسدود می‌شوند.
براثر مرور زمان، چوب مستمراً خورده می‌شود تا زمانی فرارسد که یک فشار یا تنش ناگهانی بر پوشش نازک خارجی باعث فروپاشی آن گردد.
در مقالات تخصصی بعدی ونون وود خود به راه‌های مبارزه با موریانه‌ها خواهیم پرداخت.
